30 ژانویه 2023- دانشمندان کمبریج ممکن است روش جدیدی را کشف کرده باشند که در آن روزه داری به کاهش التهاب کمک می کند. التهاب، یک عارضه جانبی بالقوه مخرب سیستم ایمنی بدن است که زمینه ساز تعدادی از بیماری های مزمن می باشد.
در تحقیقی که در ژورنال Cell Reports منتشر شد، محققان توضیح دادند که چگونه روزهداری باعث افزایش سطح یک ماده شیمیایی در خون به نام "اسید آراشیدونیک" میشود که التهاب را مهار میکند. محققان گفتند این کشف ممکن است به توضیح برخی از اثرات مفید داروهایی مانند آسپرین نیز کمک کند.
دانشمندان مدتی است که میدانند رژیم غذایی ما، به ویژه یک رژیم غذایی غربی پرکالری میتواند خطر ابتلا به بیماریهایی از جمله چاقی، دیابت نوع 2 و بیماریهای قلبی را که با التهاب مزمن در بدن مرتبط هستند، افزایش دهد.
التهاب پاسخ طبیعی بدن ما به آسیب یا عفونت است، اما این فرآیند میتواند توسط مکانیسمهای دیگری از جمله «اینفلامازوم[1]» تحریک گردد. اینفلامازوم مانند زنگ خطری در سلولهای بدن ما عمل کرده و سبب تحریک التهاب می شود تا به محافظت از بدن زمانی که تخریبی را حس می کند، کمک کند. اما اینفلامازوم میتواند به روشهای غیرعمدی باعث التهاب شود. یکی از عملکردهای آن تخریب سلولهای ناکارآمد است که میتواند منجر به آزاد شدن محتویات سلول در بدن شود، که باعث التهاب میشوند.
پروفسور کلر برایانت، از گروه پزشکی دانشگاه کمبریج، گفت: ما بسیار علاقه مند به تلاش برای درک علل التهاب مزمن در زمینه ی بسیاری از بیماری های انسانی، و به ویژه نقش اینفلامازوم هستیم.آنچه در سالهای اخیر آشکار شده است این است که یک اینفلامازوم خاص به نام اینفلامازوم NLRP3، در تعدادی از بیماریهای عمده مانند چاقی و تصلب شرایین، و همچنین در بیماریهایی مانند آلزایمر و پارکینسون، که بسیاری از بیماریهای افراد مسنتر به ویژه در دنیای غرب هستند، بسیار مهم است.
روزه داری می تواند به کاهش التهاب کمک کند، اما دلیل آن مشخص نیست. برای پاسخ به این سوال، تیمی به سرپرستی پروفسور برایانت و همکارانش در دانشگاه کمبریج و موسسه ملی سلامت در ایالات متحده، نمونههای خونی یک گروه شامل 21 داوطلب را مورد مطالعه قرار دادند. این افراد پس از خوردن یک وعده غذایی 500 کیلوکالری به مدت 24 ساعت ناشتا بودند و سپس وعده ی غذایی 500 کیلوکالری دوم را مصرف کردند.
محققان دریافتند که محدود کردن کالری دریافتی باعث افزایش سطح یک نوع لیپید معروف به اسید آراشیدونیک می شود. لیپیدها مولکول هایی هستند که نقش های مهمی در بدن ما دارند، مانند ذخیره انرژی و انتقال اطلاعات بین سلول ها. به محض خوردن مجدد یک وعده غذایی، سطح اسید آراشیدونیک کاهش یافت.
هنگامی که محققان اثر آراشیدونیک اسید را در سلولهای ایمنی کشتشده در آزمایشگاه مطالعه کردند، دریافتند که فعالیت اینفلامازوم NLRP3 را کاهش میدهد. این موضوع باعث شگفتی تیم شد زیرا قبلا تصور می شد اسید آراشیدونیک با افزایش سطح التهاب مرتبط است، نه کاهش آن.
پروفسور برایانت، گفت: این توضیحی بالقوه از این موضوع است که چگونه تغییر رژیم غذایی ما – به ویژه با روزه داری – از ما در برابر التهاب محافظت می کند، به ویژه شکل مضری که زمینه ساز بسیاری از بیماری های مرتبط با کالری زیاد رژیم غذایی غربی است.
او افزود: هنوز خیلی زود است که بگوییم روزه از بیماریهایی مانند آلزایمر و پارکینسون محافظت میکند، زیرا اثرات اسید آراشیدونیک کوتاهمدت است، اما شواهد حاصل از تحقیق ما به حجم فزایندهای از انتشارات علمی اضافه شد که به مزایای سلامتی محدودیت کالری اشاره میکنند. این نشان میدهد که روزهداری منظم در یک دوره طولانی میتواند به کاهش التهاب مزمنی که با این بیماری ها مرتبط است کمک کند، که مطمئناً ایده جذابی است.
این یافته ها همچنین به مکانیزمی اشاره می کند که به موجب آن یک رژیم غذایی پر کالری ممکن است خطر ابتلا به این بیماری ها را افزایش دهد. مطالعات نشان داده اند که سطح فعالیت اینفلامازوم در بدن برخی از بیمارانی که رژیم غذایی پرچرب دارند، افزایش می یابد.
پروفسور برایانت، گفت: «ممکن است یک اثر یین و یانگ در اینجا وجود داشته باشد، که به موجب آن یک چیز وقتی به میزان بیش از حد وجود داشته باشد، باعث افزایش فعالیت اینفلامازوم در بدن میشود و مقدار کم آن باعث کاهش فعالیت اینفلامازوم میشود. اسید آراشیدونیک می تواند یکی از این موارد باشد».
محققان می گویند این کشف همچنین ممکن است سرنخ هایی از مکانیسم غیرمنتظره ی عملکرد داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین را ارائه دهد. به طور معمول، اسید آراشیدونیک به سرعت در بدن تجزیه می شود، اما آسپرین این فرآیند را متوقف می کند، که می تواند منجر به افزایش سطح اسید آراشیدونیک شود که به نوبه خود فعالیت اینفلامازوم و در نتیجه التهاب را کاهش می دهد.
پروفسور برایانت، گفت: تاکید بر این نکته مهم است که آسپرین نباید برای کاهش خطر بیماری های طولانی مدت بدون اجازه ی پزشک مصرف شود زیرا در صورت مصرف طولانی مدت می تواند عوارض جانبی مانند خونریزی معده را به همراه داشته باشد.
منبع:
https://www.news-medical.net/news/20240130/Cambridge-scientists-discover-how-fasting-turns-up-the-bodys-natural-inflammation-fighter.aspx
[1]اینفلامازومها گیرندههای سیتوزولی هستند که توانایی شناسایی پاتوژنهای میکروبی و سیگنالهای خطرناک درون زاد حاصل از استرس یا آسیب سلولی را دارند.